Baltički gasovod povećava umjesto da smanji izvoz ruskog gasa Njemačkoj
Ovaj projekat je prvobitno bio označen kao konkurent „Sjevernom toku 2“, ali ruski eksperti smatraju da će on zapravo ojačati odnose Rusije i Njemačke.
Resursna baza ovog gasovoda nalazi se u Norveškoj. Međutim, Norveška se nalazi u vrhuncu proizvodnje gasa i ne može da je poveća kako bi gas poslala Poljskoj, piše Sputnjik. Zbog toga će ’Baltički gasovod‘ najvjerovatnije norveški gas, koji se trenutno šalje Njemačkoj i drugim zemljama zapadne Evrope, preusmjeriti ka Poljskoj. Tačnije, zbog izgradnje ’Baltičkog gasovoda‘ doći će do povećanja količine ruskog gasa u Njemačkoj. Kako veći značaj u EU ima Njemačka od Rusije, to znači da će Rusija ojačati odnose sa jednom od vodećih zemalja u EU“, rekao je Stanislav Mitrahovič, glavni ekspert Fonda za Nacionalnu energetsku bezbjednost i naučni saradnik Finansijskog univerziteta pri Vladi Ruske Federacije.
Prema mišljenju ruskih eksperata, izgradnjom „Baltičkog gasovoda“ ruski interesi nisu ugroženi. Poljska je već ranije objelodanila svoje namjere da se do 2022. godine oslobodi „zavisnosti od ruskog gasa“, što se preko ovog gasovoda može postići dopremanjem norveškog gasa u Poljsku. Moguće je, saglasni su eksperti, da dođe do smanjenja tranzita ruskog gasa kroz Poljsku ili da se pojave zahtjevi od strane Varšave da Moskva ponudi ugovor o tranzitu gasa preko poljske teritorije pod boljim uslovima, ali je to malo vjerovatno.
Obezbijediće Poljsku, ali ne u Njemačku
Predviđeno je da „Baltički gasovod“ bude dužine 275 kilometara i da poveže Poljsku i Dansku, kako bi se na taj način dopremao gas iz Sjevernog mora. Glavnu ulogu u obezbjeđivanju projekta za ovaj gasovod imaće njemačka kompanija „Juropajp“, a prema zvaničnim informacijama, rad na pripremi neophodnih materijala već je u toku. U Njemačkoj i Francuskoj je u toku proizvodnja čelika i limova za izgradnju morskog dijela gasovoda, a uskoro će biti započeta i proizvodnja cijevi. Pretpostavlja se da će gasovod imati kapacitet do 10 milijardi kubnih metara, a naručioci projekta su poljski „Gas sistem“ i operater „GTS Danska enerdžinet“.
„Baltički gasovod“ je projekat koji je započet 2001. godine kada su danska kompanija „Dong“ i poljska kompanija „PGNiG“ potpisale sporazum o izgradnji gasovoda. Međutim, ovaj projekat je bio zaustavljen iz ekonomskih razloga.
„Ovaj projekat ima dugu istoriju. Baltički gasovod je na početku imao probleme sa finansiranjem i određivanjem gde će biti njegova krajnja tačka. Radi se o tome da ako bi se ovaj gasovod produžio i na ostale zemlje, van granica Poljske, za njega bi bilo lakše da dobije novac za finansiranje iz evropskih fondova. Tačnije, on bi tada dobio status transevropske mreže, a za projekte te vrste postoje određene olakšice.
Iako Poljska planira da na svojoj teritoriji izgradi interkonektor, za sada nisu razrađeni planovi o produžetku „Baltičkog gasovoda“.
Interesantno je da je projekat za izgradnju ovog gasovoda oživljen 2007. godine, nakon što je ruski predsjednik Vladimir Putin održao govor na Minhenskoj bezbjednosnoj konferenciji, koji su zapadni političari tumačili kao obnavljanje hladnoratovskih protivrječja. Eksperti podsjećaju da je Poljska tradicionalno antiruski nastrojena, te da je u ovom govoru vidjela prijetnju i odmah počela da razrađuje planove kako da se oslobodi „ruske energetske zavisnosti“ i time poveća „imaginarnu“ bezbjednost.
Rusija dala zeleno svetlo za gradnju
Iako se prema projektu grane „Sjevernog toka 2“ i „Baltičkog gasovoda“ ukrštaju, nedavno je javnosti postalo poznato da nikakvih prepreka za realizaciju ovog projekta nema i da su dobijene sve neophodne dozvole za rad. Poljski operater gasovoda „Gaz-Sistem“ saopštio je da je postignut dogovor o presjeku grana sa „Sjevernim tokom“ i „Sjevernim tokom 2“.
„Rusija se nije protivila ovom projektu, jer je Danska na kraju dala saglasnost za izgradnju dijela ’Sjevernog toka 2‘ u svojoj isključivoj ekonomskoj zoni mora“, podsjeća ekspert.