Građani BiH u bankama čuvaju više od 14 milijardi KM

Vrijednost depozita stanovništva u domaćoj valuti u BiH prvi put je veća od depozita u stranoj valuti, što ukazuje na rast povjerenja u domaću valutu i oporavak štednje u BiH.

Prema posljednjim raspoloživim podacima CBBiH, na kraju septembra 2022. godine ukupni depoziti stanovništva kod komercijalnih banaka u BiH iznosili su 14,22 milijarde KM.

Na godišnjoj osnovi, depoziti stanovništva na kraju septembra bilježe pad od 271,8 miliona KM ili 1,9 posto, što je, prvenstveno, posljedica povlačenja depozita i neizvjesnosti zbog rata u Ukrajini u periodu od marta do maja, da bi nakon toga došlo do ponovnog porasta depozita.

Uočava se promjena preferencije u pogledu likvidnosti, jer građani značajno povećavaju svoja držanja u depozitima koji su visoko likvidni i raspoloživi u kratkom roku (transakcijski depoziti rastu za 10,7 posto), dok se kod oročenih i štednih depozita bilježi pad od 13,8 posto.

Posmatrano po ročnoj strukturi, oročeni i štedni depoziti na kraju septembra 2022. godine iznose 4,70 milijardi KM ili 33,1 posto ukupnih depozita stanovništva, od toga kratkoročni depoziti čine 356 miliona KM (7,6 posto), a dugoročni 4,35 milijardi KM (92,4 posto). Transakcijski računi i depoziti po viđenju iznose 9,52 milijarde KM i čine 66,9 posto ukupnih depozita stanovništva, od toga transakcijski računi iznose 5,72 milijarde KM, a depoziti po viđenju 3,80 milijardi KM.

U pogledu valutne strukture, nedavno je došlo do bitne promjene koja se ogleda u tome da su ukupni depoziti u domaćoj valuti prevazišli ukupne depozite u stranim valutama.

Depoziti u domaćoj valuti su dostigli iznos od 7,29 milijardi KM što čini 51,3 posto učešća, dok depoziti u eurima i u KM sa valutnom klauzulom vezanom za euro valutu iznose 6,26 milijardi KM ili 44,0 posto. Štednja u ostalim stranim valutama je vrlo skromna i iznosi 674 miliona KM ili 4,7% učešća.

Većina građana veruje da je štednja važna, ali manji broj je u mogućnosti da redovno odvaja novac na mjesečnom nivou, naročito danas kada inflacija smanjuje kupovnu moć. Stanovnici BiH štede novac kako bi stvorili rezerve za teže periode koji mogu doći, a jedan dio to čini kako bi finansirali veće kupovine ili odlaske na odmor.

Domaće depozitne institucije pružaju sigurno utočište za domaće štediše, a regulatorne javne institucije pažljivo nadgledaju njihov rad da bi osigurale da se sa štednjom građana upravlja na propisan i siguran način.

Depoziti građana predstavljaju glavni izvor finansiranja za domaće banke i imaju daleko najveće učešće od 49,6 posto u ukupnim depozitima kod komercijalnih banaka i njihovoj zaštiti se posvećuje velika pažnja od svih uključenih institucija.