Dragan Stanković: RUGIPP je okosnica kapitalnih projekata Srpske

Konstantno radimo i na realizaciji kapitalnih i za Republiku Srpsku strateški važnih projekata, kao što su Aerodrom Trebinje, HE „Dabar“ Bileća, eksproprijacija za izmještanje rijeke Mušnice u Gacku, Koridor 5C, auto-put Vukosavlje – Brčko i Brčko – Rača, auto-put Banjaluka – Prijedor. Svi ovi projekti imaće pozitivan efekat na cjelokupni privredni, kulturni, ekonomski i turistički razvoj Republike Srpske

razgovarao MARKO ŠIKULJAK      foto Aleksandar ARSENOVIĆ

Republička uprava za geodetske i imovinsko-pravne poslove, kao okosnica svih velikih projekta i investicija u Republici Srpskoj, predstavlja oslonac i podršku građanima, Vladi i investitorima u rješavanju važnih zadataka i povjerenih poslova, započinje razgovor Dragan Stanković, v.d. direktora RUGIPP-a. Među najvažnijim povjerenim poslovima ističe osnivanje jedinstvene evidencije katastra nepokretnosti, premjer nepremjerenih područja Republike Srpske, održavanje svih postojećih evidencija o nepokretnostima i rješavanju imovinsko pravnih odnosa. Sve to za cilj ima povećanje efikasnosti i kvaliteta usluga koje RUGIPP pruža, a koje pomažu i građanima pojedinačno, ali i cjelokupnoj RS kroz aktivnosti koje utiču na privredni i drugi razvoj.
– Sa novim elanom i neiscrpnom energijom RUGIPP prati potrebe tržišta i investitora i u skladu sa tim radi na ubrzavanju procedura koje će olakšati poslovanje i privući nove investicije u Republiku Srpsku, ali i zaštititi imovinu građana i pomoći im u ostvarivanju njihovih prava. Naši glavni ciljevi fokusirani su na kvalitet, efikasnost, efektivnost, transparentnost i odgovornost u RUGIPP-u. Jedna od strateški najbitnijih aktivnosti koju RUGIPP provodi je osnivanja katastra nepokretnosti, odnosno nove evidencije o nepokretnostima na teritoriji cijele Republike Srpske. Po završetku postupka uspostavljanja novog katastra nepokretnosti, podaci o nepokretnostima, pravima i nosiocima prava svojine na nepokretnostima vodiće se u jedinstvenoj evidenciji, kod jednog organa, a stranke će dobijati jedan izvod iz javne evidencije – list nepokretnosti.

Radimo na uređenju zakonskog osnova i izradi podzakonskih propisa i obezbjeđivanju finansijskih sredstava za provođenje masovne procjene vrijednosti nepokretnosti na teritoriji RS

Osnivanjem jedinstvene, tačne i ažurne evidencije o nepokretnostima, pravima na njima i nosiocima tih prava, povećaće se vrijednost zemljišta i drugih nepokretnosti, olakšati pravni promet i pristup kreditima, te poboljšati investiciona gradnja, što je od ogromnog značaja, posebno za poslovnu zajednicu i buduće investitore, kao i druge nosioce prava svojine na nepokretnostima.
RUGIPP radi i na Masovnoj procjeni vrijednosti nepokretnosti, projektu značajnom za širu zajednicu, koji će načelnicima i gradonačelnicima omogućiti da planiraju budući privredni razvoj jedinica lokalne samouprave.
Konstantno radimo i na realizaciji kapitalnih i za Republiku Srpsku strateški važnih projekata, kao što su Aerodrom Trebinje, HE „Dabar“ Bileća, eksproprijacija za izmještanje rijeke Mušnice u Gacku, Koridor 5C, auto-put Vukosavlje – Brčko i Brčko – Rača, auto-put Banjaluka – Prijedor.

Možete li nam reći nešto više o navedenim projektima?
– Izgradnja Aerodroma u Trebinju imaće pozitivan efekat na cjelokupni privredni, kulturni, ekonomski i turistički razvoj Republike Srpske. Aerodrom Trebinje je planom određen kao opšti, strateški interes Srpske i njegova izgradnja predstavlja jedan od postavljenih, operativnih ciljeva vazdušnog transporta. Svi geodetsko-tehnički radovi na terenu su završeni, završeno je cijepanje parcela u katastru, te formirani predmeti za postupak eksproprijacije. Na posljednjoj sjednici Narodne skupštine Republike Srpske usvojen je Zoning plan i čim Pravobranilaštvo Republike Srpske podnese prijedlog za eksproprijaciju može se pristupiti provođenju postupka. Ukupna površina obuhvata 305,5 hektara, od čega je državno zemljište 36,3 hektara, odnosno 12 odsto, a zemljište u svojini fizičkih lica 269,2 hektara ili 88 odsto.
Kada je riječ o Hidroelektrani „Dabar“ u Bileći, koja će biti žila kucavica cijele Hercegovine i koja je sastavni dio projekta „Gornji horizonti rijeke Trebišnjice“, svi pripremi radovi za eksproprijaciju su završeni: geodetsko-tehnički radovi na terenu, cijepanje parcela u katastru, te formirani predmeti za postupak eksproprijacije. Podnesen je prijedlog za eksproprijaciju i formirana su četiri tima za provođenje postupka eksproprijacije.
Ubrzano radimo i na eksproprijaciji za izgradnju Koridora 5Ce. Projekat je od velikog značaja za povezivanje zapadnih i istočnih dijelova Republike Srpske sa Koridorom 5Ce i dalje sa Koridorom 10 u Hrvatskoj. Projekat će doprinijeti povećanju kapaciteta saobraćaja i smanjenju saobraćajnog opterećenja na postojećoj mreži regionalnih puteva. Na teritoriji grada Doboja postupak eksproprijacije se provodi u tri faze koje su uglavnom realizovane.
Na teritoriji opštine Modriča završeni su gotovo svi predmeti eksproprijacije od ukupno formiranih 435 u sedam katastarskih opština, dok u opštini Vukosavlje još uvijek nije započeo postupak eksproprijacije, formirana su dva tima i ukupno 165 predmeta, urađeni nalazi vještaka i u toku su pripremne radnje za vođenje postupka eksproprijacije, koji uskoro kreće.

RUGIPP radi i na eksproprijaciji za izgradnju dva važna auto – puta, možete li detaljnije reći o dinamici tih poslova?
– Upravo tako. Projekat izgradnje auto-puta Vukosavlje-Brčko i Brčko-Rača ukupne dužine od oko 70 kilometara, omogućiće bolje povezivanje mreže autoputeva unutar RS, uključujući i povezivanje sa Republikom Srbijom, zatim razvoj lokalnih zajednica, kao i razvoj lokalne i regionalne ekonomije, čime se postiže jednaka važnost projekta kako na lokalnom nivou tako i na nivou Srpske. Pripremne radnje u postupku eksproprijacije auto-puta na dionici Vukosavlje-Brčko i Brčko-Rača, koje podrazumijevaju geodetsko obilježavanje obuhvata eksproprijacije, provođenje cijepanja parcela u katastru, te formiranje predmeta uz nalaze vještaka su završeni u svim opštinama – Bijeljina, Pelagićevo, Donji Žabar, Šamac, Modriča i Vukosavlje. Na teritoriji Bijeljine postupak eksproprijacije je završen. Na teritoriji opština Pelagićevo i Donji Žabar postupak eksproprijacije je u toku, kao i na teritoriji opština Šamac, Modriča i Vukosavlje.

RUGIPP radi i na Masovnoj procjeni vrijednosti nepokretnosti, projektu značajnom za širu zajednicu, koji će načelnicima i gradonačelnicima omogućiti da planiraju budući privredni razvoj jedinica lokalne samouprave

Kada je riječ o auto-putu Banjaluka-Prijedor, radi se o projektu od posebnog značaja za RS, čijom će se izgradnjom povezati Srpska sa zemljama u okruženju, te stvoriti preduslovi za bolji život građana i ekonomski i privredni napredak. Na teritoriji grada Banjaluka, završene su sve pripremne radnje u postupku eksproprijacije auto-puta Banjaluka- Prijedor, koje podrazumijevaju geodetsko obilježavanje obuhvata eksproprijacije, provođenje cijepanja parcela u katastru u svim katastarskim opština – Barlovci, Kuljani, Ramići, Mišin Han, Verići, Ivanjska, Ivanjska Gornja, Cerici i Prijakovci. Pripremaju se podaci za JP „Autoputevi Republike Srpske“, RUGIPP aktivno radi sa Pravobranilaštvom RS da bi timovi mogli započeti postupak eksproprijacije. Na teritoriji Prijedora, završene su pripremne radnje koje podrazumijevaju geodetsko obilježavanje obuhvata eksproprijacije u svim katastarskim opštinama, provođenje cijepanja parcela u katastru u svim katastarskim opština.

Jedan od projekata RUGIPP-a je i masovna procjena vrijednosti nepokretnosti, koji su ciljevi tog posla?
– Realizacijom projekta Masovne procjene vrijednosti nepokretnosti Republika Srpska će po prvi put, precizno znati kojom vrijednošću imovine raspolaže, a kada znamo čime raspolažemo možemo donositi i strateške planove. Ciljeva je nekoliko, ali osnovni je procijeniti vrijednosti svih nepokretnosti u Republici Srpskoj. Ostali ciljevi su neposredna podrška ciljevima Vlade RS u rješavanju različitih ekonomskih i društvenih pitanja.

Kada su započete aktivnosti na masovnoj procjeni vrijednosti nepokretnosti?
– Aktivnosti na masovnoj procjeni vrijednosti nepokretnosti započele su prije nekoliko godina, s ciljem stvaranja preduslova za masovnu procjenu vrijednosti. Jedan od preduslova je praćenje tržišta nepokretnosti najmanje tri godine, tako da je početkom 2017. godine osnovan Registar cijena nepokretnosti, koji vodi i održava RUGIPP. Periodično, a najmanje jednom godišnje, Uprava objavljuje izvještaje o stanju tržišta nepokretnosti na osnovu podataka Registra cijena, koji su dostupni na našoj veb stranici. Upravo smo objavili peti godišnji izvještaj, za 2021. godinu, što predstavlja mali, ali izuzetno značajan jubilej, jer izvještavanjem o ovim podacima tržište nepokretnosti je transparentnije i dostupnije javnosti. Važno je napomenuti da se svaki sačinjen notarski kupoprodajni ugovor koji se tiče prenosa vlasništva na nepokretnost ili upisa nepokretnosti u katastarske evidencije, evidentira u Registru.

Da li je bilo drugih aktivnosti u vezi sa ovim procesom?
– Da, nadovezujući se na prethodnu aktivnost, prije dvije godine započet je pilot projekat masovne procjene vrijednosti nepokretnosti u Banjaluci. Zainteresovanost za učešće u pilot projektu izrazili su opština Laktaši i grad Gradiška, tako da se trenutno provodi i u navedenim jedinicama lokalne samouprave. Ostvareni su rezultati koji daju podršku sadašnjim aktivnostima. Naravno, postoji stalna podrška stručnjaka iz Kraljevine Švedske i Republike Slovenije na čijim dragocjenim iskustvima i smjernicama, a prateći i aktivnosti u zemljama okruženja, gradimo sistem masovne procjene vrijednosti nepokretnosti u Republici Srpskoj. Organizovali smo studijske posjete Švedskoj i Sloveniji i učestvujemo u mnogim radionicama s ciljem sticanja neophodnih znanja, iskustva i jačanja kapaciteta.

U planu nam je i kupovina objekta za smještaj digitalnog arhiva na području Banjaluke čime ćemo omogućiti siguran i trajan smještaj važnih dokumenata vezanih za zemljišnu administraciju

Na kojim poslovima ste još angažovani?
– Trenutno, pored provođenja pilot projekta u navedenim jedinicama lokalne samouprave, radimo na uređenju zakonskog osnova i izradi podzakonskih propisa i obezbjeđivanju finansijskih sredstava za provođenje masovne procjene vrijednosti nepokretnosti na teritoriji Republike Srpske. Svjesni smo da je u pitanju složen i dugotrajan poduhvat koji zahtijeva značajne finansijske resurse i kadrovske snage, ali koristi ostvarenih rezultata su, sa finansijske strane, daleko iznad početnih ulaganja, kao i konačan uticaj na socijalnu, ekonomsku i poresku politiku. Sve ovo je potkrijepljeno urađenom Studijom izvodljivosti, kao i provedenih pilot projekata u Banjoj Luci, Laktašima i Gradišci. U toku je priprema projekta za Masovnu procjenu vrijednosti nepokretnosti na teritoriji cijele Republike Srpske. Procijenjena vrijednost ovog projekta iznosi preko 50 miliona KM.

Da li postoji podrška drugih institucija?
– Naravno, u prvom redu Vlade Republike Srpske, a učesnici svih dosadašnjih aktivnosti su Ministarstvo finansija Republike Srpske, Poreska uprava Republike Srpske i Zavod za statistiku Republike Srpske, uz navedene jedinice lokalne samouprave. Otvoreni smo i dostupni za saradnju sa svim relevantnim institucijama, jer samo uz zajednički rad i napore možemo postaviti kvalitetne osnove sistema.

Do sada je bilo riječi o učesnicima, a ko će biti korisnici sistema masovne procjene vrijednosti? Koje sve prednosti i koristi nudi ovakav sistem?
– Procijenjena vrijednost svake nepokretnosti može služiti za potpuno, ravnomjernije i pravičnije oporezivanje nepokretnosti, kroz širenje postojećeg obuhvata poreskih obveznika i stabilnost postojećeg fiskalnog sistema ili uvođenje novog. To će neposredno uticati na povećanje prihoda jedinica lokalne samouprave što će im omogućiti više novca za ulaganja u infrastrukturu, obrazovanje, primarnu zdravstvenu zaštitu, socijalna davanja i ostale aspekte važne za život građana. Dalje, u interesu Republike Srpske i svih građana, je da se zna sa kojom vrijednošću imovine se raspolaže. To će dovesti do lakšeg pristupa evropskim fondovima, poboljšanja poslovne klime, nižih kamatnih stopa na kreditnom tržištu i transparentnog tržišta sa dostupnim informacijama od značaja za učesnike na tržištu nepokretnosti, kupce, prodavce, vještake, agencije, banke, itd. Takođe, u interesu Republike Srpske je da domaći i strani investitori imaju dostupne pouzdane informacije o vrijednosti nepokretnosti za oblast u koju žele da ulažu (preduzeća, fabrike i postrojenja, poljoprivredna ili druga proizvodnja) što bi u kombinaciji sa drugim mjerama neposredno dovelo do skraćenja birokratskih procedura i u konačnici povećanja ulaganja, a posredno bi uticalo na veći broj zaposlenih i povećanja drugih vrsta prihoda, što je, ponovo, u interesu naših građana. Dakle, koristi su brojne, kao i korisnici.

PLANOVI
– Imamo ambiciozne planove, koji će u mnogočemu unaprijediti rad Uprave i naše usluge građanima. Jedan od ciljeva je započeti masovnu procjenu vrijednosti nepokretnosti na području cijele RS, kako bismo imali podatke o stvarnom broju nepokretnosti. U planu nam je i kupovina objekta za smještaj digitalnog arhiva na području Banjaluke čime ćemo omogućiti siguran i trajan smještaj važnih dokumenata vezanih za zemljišnu administraciju. Naravno da ćemo nastaviti i sa radom na drugim važnim i započetim projektima. Tu prije svega mislim na aktivnosti u vezi sa dopunskim premjerom, izradom baze digitalnih katastarskih planova, digitalizacijom analognih katastarskih planova, te nabavkom softvera za uspostavljanje i održavanje katastra vodova. Važno je istaći da se radi o kapitalnim aktivnosti značajnim za Upravu, ali i širu privrednu i društvenu zajednicu, jer će rezultate i benefite navedenih projekata moći koristiti mnogi – od građana do velikih investitora i javnih subjekata. Vlada RS je na sjednici održanoj u februaru, donijela Plan poslova premjera i osnivanja katastra nepokretnosti za 2022. godinu, koji je u skladu sa Programom poslova premjera i osnivanja katastra nepokretnosti za period 2021-2025. godine koji je usvojila NSRS. Ovim planom utvrđuje se vrsta i obim poslova premjera i katastra nepokretnosti u RS za 2022., kao i izvori i obim sredstava za realizaciju tih poslova.