Zaha Hadid – više od 950 projekata u 44 zemlje
U slučaju Zahe Hadid umjetnost, dizajn i arhitektura dobivaju sasvim drugo značenje i da to nije, kako je i sama umjetnica govorila, svijet muškaraca
Žena koja je uspjela da dizajnira više od 950 projekata u 44 zemlje zasigurno zavređuje posebno mjesto u istoriji arhitekture. Zaha Hadid je rođena u Bagdadu 1950. godine, gdje je i odrasla. Prvobitno je bila student matematike na Američkom univerzitetu u Bejrutu, ali se onda preselila u London na studij arhitekture – Architectural Association School, gdje je upoznala Rema Koolhaasa, Elia Zenghelisoma i Bernarda Tschumija – vodeće arhitekte eksperimentalne evropske arhitekture.
Njen put ka uspješnoj karijeri počinje 80-ih kada je učestvovala na međunarodnom takmičenju “Peak” u Hong Kongu. Način na koji je skrenula pažnju kako komisije tako i svih prisutnih desio se kada je prezentovala neobične i drugačije crteže od svih učesnika.
Zaha Hadid je nakon uspješno završenog studija postala i državljanka Ujedinjenog Kraljevstva. Njena arhitektura se odlikuje snažnim futurističkim linijama zakrivljenih i izduženih formi s više perspektivnih tačaka i iscjepkane geometrije, čime se prikazuje haos modernog života. Takvu formu dizajna zadržala je i nakon studija, što je i obilježilo njenu karijeru i donijelo brojne nagrade među kojima je najznačajnija Pritzker nagrada, najprestižnije nagrade za arhitekturu na svijetu. Prva je žena koja je nagrađena uglednom Zlatnom medaljom za arhitekturu 2016. koju su prije nje dobili arhitekti Jean Nouvel, Frank Gehry i Oscar Niemeyer. Pobijedila je u dva navrata na takmičenju za arhitekturu Stirling, prvi put 2010. s projektom rimskog muzeja MAXXI, a zatim 2011. za Evelyn Grace Academy u Londonu.
Nakon što je kreirala bazenski kompleks u Londonu, Zaha Hadid je trebala nadzirati izgradnju olimpijskog stadiona za Olimpijske igre u Tokiju 2020. godine, ali od projekta se odustalo jer je ocijenjen preskupim.
U Guggenheim muzeju u New Yorku 2008. godine predstavila je svoju prvu veliku retrospektivu.
Neki od njenih velikih projekata koji su prikazani u muzeju u New Yorku su:
– Rosenthalov centar savremene umjetnosti, Cincinnati, Ohio, SAD,
– Postaja Hoenheim-North s parkingom, Strasbourg, Francuska,
– Skijaška skakaonica Bergisel, Innsbruck, Austrija,
– Novo krilo muzeja umjetnosti Ordrupgaard, Kopenhagen, Danska,
– Žičara u Innsbrucku, Austrija,
– Istraživački centar Phæno, Wolfsburg, Njemačka,
– Središnja zgrada BMW-a, Leipzig, Njemačka,
– Hotel Puerta America, Madrid, Španija,
– Nacionalni muzej savremene umjetnosti MAXXI, Rim, Italija,
– Opera u Guangzhou, Kina,
– Riverside Museum, Glasgow, UK,
– Toranj CMA, Marseilles, Francuska.
Ova genijalna umjetnica je u toku svog života bila posvećena podizanju standarda u prostorima u kojima živimo i radimo. Umrla je 31. 3. 2016. u Majamiju u 65. godini. (Poslovni svijet)
