Gdje će se desiti najveći IPO u istoriji?
Saudijske vlasti najradije bi dionice naftne kompanije izlistale na berzi u New Yorku (NYSE), uprkos pravnim rizicima zbog američkog zakona koji omogućava da porodice žrtava napada 11. septembra 2001. traže odštetu od Riyada
Prema upućenim izvorima Reutersa, princ Mohammad bin Salman koji nadzire ekonomsku i energetsku politiku Saudijske Arabije sklon je izboru NYSE-a u vjerovatno najvećoj inicijalnoj javnoj ponudi (IPO) dionica neke kompanije u istoriji.
Oprezniji Zapadnjaci
Podsjetimo, saudijske procjene govore da bi Aramco u tom IPO-u mogao biti vrednovan na dva biliona dolara. Zapadni analitičari nešto su oprezniji i smatraju da će saudijski naftni div vrijediti između jednog i 1,5 biliona dolara. Najavljena prodaja pet posto udjela u Aramcu centralni je dio plana diverzifikacije saudijske ekonomije pod imenom Vision 2030. U prilog izboru New Yorka idu politički razlozi, smatra princ Mohammad, a prenose izvori, imajući u vidu dugogodišnje savezničke odnose SAD-a i Saudijske Arabije. No, na odluku će uticati i ekonomski i finansijski faktori, dodaju izvori.
U izlistavanju dionica Aramco namjerava da prikupi nekoliko desetina milijardi dolara koje će se uložiti u razvoj drugih grana ekonomije. Osim na lokalnoj berzi Tadawul, u igri za izlistavanje na stranoj berzi uz New York još je London i Hong Kong. Iz Aramca su poručili kako još nije donijeta odluka o tržištu na koje će dionice biti izlistane. “Sve su opcije i dalje na razmatranju. Nema vremenskog okvira u kojem treba donijeti odluku”,tvrde iz Aramca. Berze u New Yorku i Londonu odbile su da komentarišu špekulacije. U prilog New Yorku ide i mogućnost da Aramco tako dođe do veće likvidnosti, ali bi izlazak na tu berzu izložilo kompaniju dubljem investitorskom propitivanju njenog potencijala, odnosno dokazanih rezervi nafte. Tu je i pitanje budućih cijena nafte.
Advokati upozoravaju
Aramcovi advokati upozoravaju i na rizik američkog zakona o pravdi protiv sponzora terorističkog čina (JASTA) donijetog u septembru prošle godine. On propisuje da saudijska vlada treba da obešteti porodice žrtava napada 11. septembra 2001. dok Riyad opovrgava da su teroristi imali podršku saudijske vlade.
Od četiri saudijska funkcionera, rizik JASTA-e najviše brine ministra finansija Mohammada al-Jadaana – pravnika po struci – otkrivaju Reutersovi izvori. Koju god berzu Aramco na kraju izabere, donijeće joj velik novac kroz proviziju za uvrštenje, ali i povećani volumen trgovanja. Tu je i potencijal privlačenja drugih arapskih kompanija koje bi slijedile Aramcov potez. U Londonu su čak zbog Aramca spremni da naprave posebnu berzansku kotaciju.