O sudbini eura u Crnoj Gori nakon otvaranja poglavlja 17

O korišćenju eura u Crnoj Gori razgovaraće se sa Evropskom komisijom nakon otvaranja poglavlja 17 (ekonomska i monetarna unija), koja je nadležna za ovo pitanje, tokom trajanja pregovaračkog procesa o pristupanju EU, rečeno je Pobjedi iz CBCG u odgovoru na pitanje da li je o ovom razgovarano na sastanku delegacije ove banke sa predstavnicima Evropske centralne banke nedavno u Frankfurtu

Na sastanku u Frankfurtu bili su guverner dr Radoje Žugić, viceguverneri dr Irena Radović i dr Nikola Fabris.

Euro se u Crnoj Gori koristi od 2002. kada ga je uvelo 12 zemalja euro-zone. Prethodno je 1999. uvedena njemačka marka, koja je poslije tri godine zamijenjena evropskom valutom.

“Evropska centralna banka će biti nadležna za pitanje korišćenja eura nakon pristupanja Crne Gore EU, odnosno tokom procesa pristupanja Evropskoj monetarnoj uniji”,precizirali su u CBCG.

CBCG, kako su objasnili, nema obaveze u pripremi za buduće članstvo u evropskom sistemu centralnih banaka.

“U ovom trenutku ne postoje utvrđene obaveze, jer se za učlanjenje u evropski sistem centralnih banaka može aplicirati tek nakon pristupanja EU. Očekujemo da će tokom pregovora u okviru poglavlja 17 biti riječi i o ovim pitanjima i konkretnim obavezama. Ali, bez obzira na status pregovora, aktivnosti moramo usmjeriti na održavanje makroekonomske stabilnosti da što prije ispunimo mastrihtske kriterijume i da harmonizujemo pravne propise koji uređuju poslovanje finansijskog sistema i Centralne banke, na čemu CBCG posvećeno radi”, kazali su Pobjedi.

Na pitanje da li se očekuju bilo kakve skore promjene u oblasti kontrole banaka, budući da je ECB 2014. preuzela ulogu supervizora banaka u EU, iz CBCG su odgovorili da jedinstveni supervizorski mehanizam, uspostavljen u EU Uredbom 1024/2013, ima tri nivoa uređivanja.

Prvi nivo su, objašnjavaju oni, zemlje članice euro-zone, na koje se uredba direktno primjenjuje i, zavisno od značaja pojedine banke za sistem, može da rezultira direktnom kontrolom banke od Evropske centralne banke.

Drugi nivo su zemlje članice EU koje nijesu dio euro-zone, za koje su, takođe, uspostavljeni određeni obavezni mehanizmi saradnje sa ECB-om u procesu kontrole banka iz nadležnosti nacionalnih supervizora.

“Uredba daje ovlašćenje ECB-u da sa nacionalnim supervizorima bankarskog sektora iz zemalja koje nijesu članice EU zaključi sporazum o saradnji, kojim se regulišu pitanja vezana za kontrolu banaka koja su od zajedničkog interesa. Ovi sporazumi, iako neobavezujući, značajni su, kako sa aspekta razmjene odgovarajućih informacija, tako i sa aspekta unapređenja kontrolne funkcije. U ovom trenutku za Crnu Goru, kao zemlju koja je u postupku pristupanja EU, u važećem zakonu kojim se uređuje bankarsko poslovanje postoji adekvatan pravni osnov za zaključivanje takvog sporazuma sa ECB-om”,pojašnjavaju iz CBCG.

U pripremi je i sporazum o saradnju CBCG sa Evropskom centralnom bankom, čija sadržina zavisi od više činilaca.

“Sadržina sporazuma o saradnji sa ECB-om sa zemljom koja nije članica EU zavisi od strukture i veličina bankarskog sektora, poslovanja supsidijara matičnih banaka iz zemalja euro-zone, postojećeg modela kontrole banaka, kvaliteta zaštite povjerljivosti informacija koje se razmjenjuju”, ističu u Centralnoj banci.