Dok čeka članstvo u EU, Balkan rado uzima kineski novac
Pod naslovom “Draži kineski vrabac nego evropski golub” Frankfurter Allgemeine Zeitung piše o tome kako zemlje zapadnog Balkana žele članstvo u Evropskoj uniji, ali dok se to ne dogodi da one rado uzimaju novac iz Pekinga.
Ove novine posjećaju na dva skupa koji se iduće nedjelje održavaju u Briselu i Dubrovniku, Samit EU-Kina u utorak i susret kineskog premijera Lija Kećianga i predsjednika vlada 16 istočnoevropskih zemalja u petak. Ove novine tvrde da oba susreta zasjenjuju vijesti da se “istočna Evropa sve više otuđuje od EU-a i okreće Narodnoj Republici (Kini)”, izviejstio je DW.
Kao primjer FAZ navodi gradnju termoelektrane na ugalj “Tuzla 7”. Projekat je vrijedan 920 miliona eura, od čega dvije trećine pokriva kredit kineske državne banke Eximbank, a jednu trećinu Elektroprivreda BiH. Parlament federacije BiH je odlučio da da garancije za taj kredit vrijedno 614 miliona eura, piše FAZ te nastavlja: “Zaštitnici okoline, finansijski stručnjaci i institucije Evropske unije to smatraju pogrešnim. S jedne strane Bosna se oslanja na tehniku štetnu za okolinu, s druge strane opasno visokim grancijama ta zemlja postaje zavisna od Kine, a s treće strane taj naum je u suprotnosti s propisima EU-a o podrškama”, naglašava FAZ.
Podsjeća da je BiH članica Energetske zajednice, koju čine članice EU-a i treće zemlje koje teže članstvu u EU-u. “Nakon provjere projekta ‘Tuzla 7’ Sekretarijat Energetske zajednice je smatralo da stopostotna garancija kao državna podrška nije u skladu s pravom EU-a. Ta je ustanova zato pokrenula postupak (protiv BiH) zbog kršenja ugovora.”
FAZ prenosi i mišljenje istočnoevropske nevladine organizacije CEE Bankwatch: “Kršenje ugovora bi moglo odložiti pristup Evropskoj uniji i dovesti do toga da evropske kreditne banke uskrate svoje energetske investicije.”
Austrijski Der Standard piše o sličnom problemu u Srbiji gdje je dato dopuštenje kompaniji Gastrans za gradnju plinovoda, koje je takođe u suprotnosti s odredbama Energetske zajednice kojoj pripada i Srbija. Taj gasovod dug 400 kilometara bi trebalo da poveže gasovode u Bugarskoj i Mađarskoj i tako omogućiti dostavu ruskog gasa u srednju Evropu zaobilazeći Ukrajinu. “Gastrans je geopolitički osjetljiv projekt jer on pokazuje okretanje Srbije Rusiji i jer predstavlja novu varijantu plinovoda Južni tok (Southstream), koji je već proglašen mrtvi”.
Ove novine podsjećaju da je Južni tok propao upravo zbog odredbe EU-a odnosno Energetske zajednice da isto poduzeće ne može kontrolisati proizvodnju, transport i prodaju plina. Te da je ruski Gazprom većinski vlasnik Gastransa, što znači da bi Gazprom opet kontrolisao i proizvodnju i transport i prodaju.
